Biedronki i stonki

Knieżyca szara /Elasmucha grisca/

Dodano: 2010.10.26 22:08

Wyświetleń: 724

W Polsce żyje 7 gatunków pluskwiaków z tej rodziny. Preferują skraje lasów, w skład których wchodzą ich rośliny pokarmowe. W niemalże każdym miejscu występują pospolicie i licznie, a jedynym ograniczeniem jest zasięg brzóz. Knieżyca należy do małych pluskwiaków, gdyż osiąga jedynie 6-9 mm długości. Tak jak inne pluskwiaki, żywi się sokami roślin i ma specjalnie do tego celu przystosowaną kłujkę, upodobała sobie brzozy. Rozwój z przeobrażeniem niezupełnym. W czerwcu samica składa 30-40 jaj ściśle do siebie przylegających na spodniej, stronie liścia brzozy (w tym czasie drzewo już owocuje) i… siada na nich. Ochrania je w ten sposób przed drapieżnikami, stale czuwając nad ich bezpieczeństwem. Jest to dość niespotykane zachowanie wśród owadów. Gdy zbliży się jakiś nieproszony gość, odwraca się do niego tyłem i staje się tarczą dla przyszłego potomstwa. Jeśli taka bierna postawa wobec drapieżnika nie skutkuje, to samica ma jeszcze jednego asa w rękawie - rozkłada skrzydła i zaczyna nimi machać, by odstraszyć intruza. Potrafi również spryskać bardzo niemile pachnącą substancją. Tak intensywna opieka nad jajami gwarantuje przeżycie niemal 100% młodych. I tak mijają 2-3 tygodnie; jaja się inkubują, a samica całą energię poświęca na przetrwanie gatunku. Wspomnieć należy że ta energia nie jest uzupełniana, gdyż przez cały ten czas owad nie pobiera pokarmu. Larwy po wykluciu przypominają nieco mszyce - małe, stosunkowo kolistego kształtu, barwa czarno-żółta. Wraz z kolejnymi linieniami zmieniają kolor na zielony. Opieka trwa. Póki co, raczej nie oddalają się z miejsca wylęgu. Związki rodzinne są bardzo silne - nawet jeśli matka zginie, rodzeństwo nadal trzyma się razem, aż do ostatniego linienia. Po 2-3 tygodniach stają się dorosłymi owadami. Jako że dobre, ciepłe czasy się kończą, starania o potomstwo zostają odłożone na przyszły rok, a pluskwiaki przygotowują się do zimowania. Na wiosnę kopulują. Samce żyją stosunkowo krótko w porównaniu do samic.Dorosłe osobniki spotkać można spotkać niemalże przez cały rok; do lipca żyje stare pokolenie, a w sierpniu pojawia się następne.
Czy wiesz, że...
Knieżyca szara nazywana jest również robakiem-rodzicem ze względu na nietypowy sposób opieki nad potomstwem.Gdy są w grupie, samice potrafią pilnować nie tylko swojego potomstwa, ale również cudzego.
Dowiedziono, że ilość złożonych jaj jest uzależniona od wielkości samicy. Nie jest to jednak uwarunkowane zdolnością do produkcji jaj, lecz do ich ochrony. Mała samica składa tylko tyle jaj, ile jest w stanie sobą zasłonić. Gdy naukowcy podmienili jaja samicy dużej z samicą małą, wśród tych które poszły pod opiekę małej były straty. Duża zaś nie miała żadnych problemów.
Bez matki larwy giną bardzo szybko.